BTV NEWS

អត្តពលិក ៥០ប្រទេស ត្រៀមចូលរួមព្រឹត្តិការណ៍រត់ចម្ងាយឆ្ងាយលើទឹកដីអង្គរ នាចុងសប្ដាហ៍នេះ

ឯកឧត្តម ហួត ហាក់ ដឹកនាំគណៈប្រតិភូចូលរួមវេទិកាទេសចរណ៍អាស៊ានឆ្នាំ២០២៥ កិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្រ្តីទេសចរណ៍អាស៊ាន លើកទី២៨ នៅម៉ាឡេស៊ី

ព្រឹត្តិការណ៍សំណេរអង្គរលើកទី២ មានបេក្ខជនសរុប ១២០០នាក់ ខណៈមានបេក្ខជនអាយុតិចជាងគេ ៦ឆ្នាំ និងវ័យចាស់ជាងគេ ៨១ឆ្នាំ

ក្រសួងវប្បធម៌ គ្រោងរៀបចំព្រឹតិ្តការណ៍ «រាត្រីសមោសរ សំពត់បត់ខ្មែរ» លើកទី២ នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥

វប្បធម៌ និងទេសចរណ៍

CATA៖ ការបើកជើងហោះហើរត្រង់កម្ពុជា-ឥណ្ឌា ជំរុញកំណើនភ្ញៀវទេសចរនៅកម្ពុជា

ក្រោយកម្ពុជា-ឥណ្ឌា បានបើកដំណើរការអនុវត្តឆ្នាំទេសចរណ៍កម្ពុជា-ឥណ្ឌា ទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍បានកត់សម្គាល់ឃើញថា ការបើកដំណើរការជើងហោះហើរត្រង់រវាងប្រទេសទាំងពីរ រយៈពេលប្រមាណ១សប្តាហ៍កន្លងមកនេះ គឺបានដំណើរការយ៉ាងរលូន ហើយបើមើលពីកត្តាទំនាក់ទំនងកាទូត ទីផ្សារ ពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍ គឺមានទំនាក់ទំនងគ្នាល្អ ហើយអាចទ្រទ្រង់នូវកំណើនការតភ្ជាប់ជើងហោះហើរមានភាពយូរអង្វែង។លោកស្រី ឆាយ សៀវលីន ប្រធានសមាគមទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍កម្ពុជា ហៅកាត់ថា CATA បានថ្លែងប្រាប់BTV នៅថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនានេះថា ជារួមមុននឹងប្រកាសបើកជើងហោះហើរត្រង់កម្ពុជា ឥណ្ឌាជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤នេះ គឺបណ្តាក្រុមហ៊ុនពាក់ព័ន្ធ ទាំងខាងភាគីឥណ្ឌា និងកម្ពុជា គឺបានធ្វើសិក្សាទីផ្សារប្រមាណជាង១ឆ្នាំទៅ២ឆ្នាំមុនរួចហើយ។ តាមរយៈនេះ កត្តាទំនាក់ទំនងទីផ្សារទេសចរណ៍កម្ពុជា និងគោលដៅទេសចរណ៍ជាពិសេស គោលដៅទេសចរណ៍សាសនា វប្បធម៌ អាពាហ៍ពិពាហ៍ តំបន់អេកូទេសចរណ៍ នៅខេត្តសៀមរាប និងនៅខេត្តព្រះសីហនុជាដើម គឺអាចទាក់ទាញទេសចរឥណ្ឌាមកទស្សនាកម្ពុជាជាហូរហែរ និងអាចធានាបាននូវស្ថិរភាពនៃការតភ្ជាប់ជើងហោះត្រង់នោះ បានយូរអង្វែង។ឯកឧត្តម ស៊ិន ចាន់សិរីវុត្ថា អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យអាកាសចរណ៍ស៊ីវិល ថ្លែងថានៅក្នុងកាអនុវត្តដំណើរការហោះហើរត្រង់កម្ពុជា ឥណ្ឌាបានប្រមាណរយៈពេលមួយសប្តាហ៍កន្លងមកនេះ ទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍បានសម្គាល់ឃើញថា ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍កម្ពុជា អង្គរអ៊ែរ គឺបានបើកការហោះហើរ១សបា្តហ៍ ៤ជើងស្របតាមកម្មវិធីដែលបានកំណត់ ហើយការហោះហើរត្រង់នេះនឹងរក្សាបាននូវស្ថិរភាពនៃការហោះហើរត្រង់យូរអង្វែង ដោយសារក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ និងភាគីពាក់ព័ន្ធ មុននឹងបើកជើងហោះហើរត្រង់នេះ គឺបានសិក្សាច្បាស់លាស់អំពី កត្តាពាណិជ្ជកម្ម កតា្តទីផ្សារ និងកត្តាទំនាក់ទំនងកាទូតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ នយោបាយ និងការទទួលខុសត្រូវផ្នែកសង្គមរវាងប្រទេសទាំងពីរកម្ពុជា-ឥណ្ឌា។ឯកឧត្តម ស៊ិន ចាន់សិរីវុត្ថា បន្តថា សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អ៊ិនចាហ្គូរបស់ប្រទេសឥណ្ឌាវិញ បើមិនមានការប្រែប្រួលទេ គឺគ្រោងនឹងបើកដំណើរការជើងហោះហើរត្រង់កម្ពុជា-ឥណ្ឌា ចាប់ពីខែតុលាឆ្នាំ២០២៤នេះតទៅ ដែលការបើកជើងហោះត្រង់នោះនឹងត្រូវបើកចំនួន៦ជើងក្នុងមួយសប្តាហ៍៕ អត្ថបទ ស៊ុម សុខជា

អ្នកជំនាញអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវស្ពានហាលខាងកើតប្រាសាទបេងមាលា

ក្រុមការងារបច្ចេកទេសនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទនិងបុរាណវិទ្យា នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា កំពុងធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវទិន្នន័យបុរាណវិទ្យាទៅលើរចនាសម្ពន្ធរបស់ស្ពានហាលផ្នែកខាងកើតនៃប្រាសាទបេងមាលា ដើម្បីឈានទៅដល់គម្រោងជួសជុលនៅពេលខាងមុខ។លោក ពុទ្ធ សុទ្ធ មន្ត្រីបច្ចេកទេសនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទ និងបុរាណវិទ្យា ដែលបានដឹកនាំធ្វើកំណាយឱ្យដឹងថា ក្រុមការងារបានចាប់ផ្ដើមធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅលើស្ពានហាលនេះ គឺដើម្បីពិនិត្យលទ្ធភាពក្នុងការជួសជុលរចនាសម្ពន្ធស្ពានហាលខាងកើតប្រាសាទបេងមាលាឡើងវិញ។លោក ពុទ្ធសុទ្ធ ឱ្យដឹងទៀតថា ពេលកំណាយបកស្រទាប់ដីខាងលើឃើញថា កម្រាលស្ពានហាលផ្នែកខាងកើតនៃប្រាសាទបេងមាលាមានការស្រុតខ្លាំងដោយកន្លែង គ្រឹះក៏ចុះខ្សោយ និងហែកចេញពីគ្នា ធ្វើឱ្យគ្រឿងបង្គុំរបស់រចនាសម្ពន្ធស្ពានហាលមួយចំនួនមានដូចជា សសរ បង្កាន់ដៃនាគ ខ្លួននាគ ក្បាលនាគ បាក់ជាច្រើនបំណែកធ្លាក់ចូលក្នុងកសិន្ធុ និងខ្លះទៀតកប់ក្នុងដី ដែលបណ្តាលមកពីកត្តាអាយុកាល និងធម្មជាតិ។ សូមបញ្ជាក់ថា គម្រោងជួសជុលស្ពានហាលខាងកើតប្រាសាទបេងមាលា ស្ថិតក្រោមមូលនិធិនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ-ឡានឆាង៕

ក្រសួងបរិស្ថាន គាំទ្រការអភិវឌ្ឍគោលដៅទេសចរណ៍លំហែបៃតងនៅលើភ្នំគូលែន

សៀមរាប៖ នៅក្នុងឱកាសអញ្ជើញចុះពិនិត្យទីតាំង និងគម្រោងសាងសង់តំបន់ទេសចរណ៍លំហែបៃតង នៅក្នុងឧទ្យានជាតិព្រះជ័យវរ្ម័ន «ភ្នំគូលែន» កាលពីទី០៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត អ៊ាង សុផល្លែត រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថាន បានថ្លែងថា ក្រសួងបរិស្ថានបានសម្រេច សាងសង់កន្លែងបោះតង់សម្រាកលំហែ តាមបែបរចនាបទខ្មែរ នៅក្នុងធម្មជាតិ ចំនួន១០កន្លែង ក្នុងជំហានដំបូង នៅសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិព្រៃធំអន្លង់ធំ។ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តីបានបន្តថា គម្រោងរៀបចំរបៀងសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិទាំង៥ នៅលើខ្នងភ្នំគូលែន ដោយទទួលផលប្រយោជន៍ពីគម្រោងភ្ជាប់ពីសហគមន៍មួយទៅសហគមន៍មួយ តាមរយៈគម្រោងអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍លំហែបៃតង។ ក្នុងឱកាសនេះ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តីបានស្នើសុំឱ្យមានការចូលរួមសហការពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ សម្រាប់គម្រោងដែលផ្តល់ភាពជាម្ចាស់ដល់សហគមន៍ ព្រោះប្រជាពលរដ្ឋអាចទទួលបានប្រយោជន៍ពីការផ្តល់សេវាកម្មផ្សេងៗដល់ភ្ញៀវទេសចរ ដែលមកកម្សាន្តនៅតាមតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិ និងធានាបាននូវការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ សម្បត្តិវប្បធម៌ ប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ខ្មែរ។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត អ៊ាង សុផល្លែត បានមានប្រសាសន៍ថា សម្រាប់គម្រោងនេះ នឹងធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ ដែលរស់នៅ តំបន់ជុំវិញតំបន់ការពារ ធនធានធម្មជាតិ មានជីវភាពល្អប្រសើរ ពិសេសស្នើសុំឱ្យពួកគាត់បញ្ឈប់ ការកាប់ទន្ទ្រានព្រៃឈើ បរបាញ់សត្វព្រៃ មកប្រកបមុខរបរនាំភ្ញៀវទេសចរទស្សនាព្រៃ និងសត្វព្រៃ និងផ្តល់សេវាទេសចរណ៍ធម្មជាតិជាដើម។ លើសពីនេះ សុំចូលរួមយុទ្ធនាការរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន ដែលបានដាក់ចេញឱ្យអនុវត្តតាមយុទ្ធសាស្រ្តចក្រាវិស័យបរិស្ថាន ដែលផ្តោតលើមុំយុទ្ធសាស្រ្តចម្បងចំនួន៣គឺ ស្អាត បៃតង និងចីរភាព។ ក្រសួងបរិស្ថានគ្រោងផ្តល់មធ្យោបាយគ្រប់គ្រងសំរាម រួមមានយានយន្តដឹក ជញ្ជូន និងឡដុតសំរាម ដើម្បីសំដៅធ្វើយ៉ាងណាបរិស្ថានស្អាតល្អ ដែលជាទីទាក់ទាញវិស័យទេសចរណ៍។ សូមបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ន ឧទ្យានជាតិព្រះជ័យវរ្ម័ន-នរោត្តម ភ្នំគូលែន មានសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិចំនួន៥ ដូចជា «សហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិព្រៃធំអន្លង់ធំ» «សហគមន៍ព្រៃធំពពេល» «សហគមន៍ព្រៃភ្នំក្ដួច» «សហគមន៍ព្រៃភ្នំម្នាស់» និង «សហគមន៍ជប់តាសុខ» នៅក្នុងភូមិសាស្រ្ត ស្រុកស្វាយលើ ខេត្តសៀមរាប ដែលសុទ្ធសឹង តែជាតំបន់ដែលមានព្រៃឈើក្រាស់ មានទេសភាពស្រស់ស្អាត ហើយអាចឱ្យទេសចរជាតិ អន្តរជាតិ អាចបោះតង់ អាចសម្រាកក្បែរមាត់ទឹក និងទស្សនាទឹកធ្លាក់ ប្រាសាទបុរាណ និងបុរាណស្ថាននានា ក្នុងព្រៃជាច្រើនទៀតផង៕ អត្ថបទ៖ទូច សោភ័ណ

កម្ពុជា ថៃ វៀតណាម សហការពង្រីកផ្តល់សេវាដឹកជញ្ជូនទេសចរអន្តរជាតិទស្សនាតាមកោះឆ្នេរ ប្រទេសទាំងបី

ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋបាលខេត្តតាមតំបន់ឆ្នេរ សមាគមទេសចរណ៍អាស៊ីបាស៊ីភិច PATA ប្រចាំនៅកម្ពុជា សភាឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ខេត្តត្រាតប្រទេសថៃ និងបណ្តាក្រុមធុរជនក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ កម្ពុជា វៀតណាម និងថៃ Cambodia- Vietnam- Thai Economic Corridor (CVTEC) បានសហការសិក្សា និងសាកល្បងបើកកប៉ាល់ដឹកជញ្ជូនទេសចរតាមផ្លូវសមុទ្រពីខេត្តព្រះសីហនុប្រទេសកម្ពុជាទៅកាន់ខេត្តត្រាត ប្រទេសថៃ។លោក ធួន សីណាន ប្រធានសមាគមទេសចរណ៍អាស៊ីភិច PATA ប្រចាំនៅកម្ពុជា ថ្លែងប្រាប់ BTV នៅថ្ងៃទី៦ ខែមិថុនាថា នៅក្នុងដំណើរតាមទូកកប៉ាលទេសចរណ៍ពីខេត្តព្រះសីហនុ ប្រទេសកម្ពុជា មកដល់ខេត្តតា្រតប្រទេសថៃ ចូលរួមរៀបចំពិព័រណ៍ធុរកិច្ច ខេត្តត្រាត ឆ្នាំ២០២៤ (CVTEC Trat Business Roadshow 2024) នៅខេត្តត្រាតប្រទេសចាប់ពីថ្ងៃទី៥ដល់ថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនានេះបំណងសំខាន់ធ្វើការសិក្សា និងសហការបង្កើតឲ្យមានការផ្តល់សេវាទេសចរណ៍ និងពាណិជ្ជកម្ម តាមផ្លូវទឹកសមុទ្រដោយតភ្ជាប់ពី តំបន់ឆ្នេរ និងកោះនានានៅខេត្តព្រះសីហនុ កំពត កែប និងខេត្តកោះកុង ប្រទេសកម្ពុជា មកកាន់តំបន់ ឆ្នេរ កោះ កុដ កោះឆាង កោះមាក់ នៅក្នុងខេត្តតា្រត ប្រទេសថៃ និងមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។លោក គន្ធា ភិរម្យ អ្នកគ្រប់គ្រងធនធានមនុស្សនៃក្រុមហ៊ុន GTVC Speed boat នៅខេត្តព្រះសីហនុ ថ្លែងថា មកដល់ពេលក្រុមហ៊ុនកប៉ាលទេសចរណ៍យើង គឺបានត្រៀមខ្លួន សហការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធខេត្តត្រាត ប្រទេសថៃ ពង្រីកការផ្តល់សេវាដឹកជញ្ជូនទេសចរណ៍ និងទំនិញសេវាកម្មនានា ទៅមក តាមកោះឆ្នេរ តាមខេត្តនានានៅប្រទេសកម្ពុជា និងកោះឆ្នេរនានានៅខេត្តតា្រត ប្រទេសថៃ ។លោកស្រី ស្រួង វិយ៉ាដា ប្រធានសភាឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ ខេត្តត្រាត ប្រទេសថៃ ថ្លែងថា នៅក្នុងឆ្នាំកន្លងមក មានទេសចរអន្តរជាតិ និងអ្នកធ្វើដំណើរនានា បានធ្វើដំណើរតាមដងផ្លូវពីខេត្តត្រាត ទៅខេត្តកោះកុង ព្រះសីហនុ កំពត និងខេត្តកែប រួចបន្តទៅទស្សនាតំបន់ឆ្នេរនៅប្រទេសវៀតណាម ប្រមាណជាង១២លាននាក់ ដែលផ្តល់ប្រភពចំណូលជាច្រើនជូនពលរដ្ឋតាមបណ្តាខេត្តជាប់តំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ ហើយដើម្បីកុំឲ្យមានភាពដដែលៗ ក្រុមការងារ CVTEC បានចាប់ផ្តើមបង្កើតឲ្យមានចរាចរណ៍ទេសចរណ៍តាមផ្លូវទឹក ដើម្បីភ្ញៀវទេសចរទស្សនាតំបន់កោះឆ្នេរ ដ៏ស្រស់ត្រកាល ក្រោមការជំរុញពីគ្រប់ភាគីអាជ្ញាធរតាមខេត្តជាប់តំបន់ឆ្នេររបស់ប្រទេសយើងទាំងបី កម្ពុជា វៀតណាម ថៃ៕ អត្ថបទ ស៊ុម សុខជា

នាវាទេសចរណ៍លំដាប់ទី២ពិភពលោកនឹងបញ្ចូលកម្ពុជាក្នុងកញ្ចប់ខ្សែទស្សនកិច្ច នាចុងឆ្នាំ២០២៤

តាមការឲ្យដឹងពីក្រសួងទេសចរណ៍ បានឲ្យដឹងថា បើមិនមានការប្រែប្រួលពេលវេលានោះ នៅចុងឆ្នាំ២០២៤ និងអាចនៅដើមឆ្នាំ២០២៥នេះ ក្រុមហ៊ុននាវាទេសចរណ៍លំដាប់ទី២របស់ពិភពលោក Silversea Cruise ដែលមាននាវាទេសចរណ៍អន្តរជាតិល្បីៗឈ្មោះ ជាង១០០នាវា នឹងរៀបចំដាក់បញ្ចូលកម្ពុជា នៅក្នុងកម្មវិធី នៃកញ្ចប់ខ្សែទស្សនកិច្ចតាមនាវាចរណ៍សមុទ្រ។លោក ជួប រតនា ប្រធាននាយកដ្ឋានផែនការអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ នៃក្រសួងទេសចរណ៍ បានថ្លែងប្រាប់ BTV នៅថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភានេះថា ថ្មីៗនេះ ឯកឧត្តម សុខ សូកេន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍បានចាត់ ឯកឧត្តម ជុក ជំនោរ អគ្គនាយកអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ និងក្រុមការងារ បានទទួលពិភាក្សាការងារតាមប្រព័ន្ធអនឡាញជាមួយ លោកស្រី វីនឌី យ៉ាម៉ាសាគិ តំណាងក្រុមហ៊ុននាវាទេសចរណ៍ Silve Sea Cruise ដែលក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធ ក្រុមហ៊ុន Royal Caribbean Group ដើម្បីសិក្សាអំពីការនាំភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិធ្វើដំណើរតាមនាវា SilverSea Criuse ចូលចត និងចូលទស្សនាកម្ពុជា ។លោក ជួប រតនា ថ្លែងថា តាមរយៈការសិក្សា និងការរៀបចំដាក់បញ្ចូលកម្ពុជា ចូលក្នុងកម្មវិធីកញ្ចប់ខ្សែទស្សនកិច្ចតាមនាវាទេសចរណ៍អន្តរជាតិនេះ នឹងជំរុញកម្ពុជាទទួលបាននាវាទេសចរណ៍អន្តរជាតិកាន់តែច្រើន នាំភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិចូលចត និងចូលទស្សនាកម្ពុជាកាន់តែច្រើន និងមានកំណើនល្អជាងឆ្នាំ២០១៩ ពេលមិនទាន់មានវិបត្តិកូវីដ-១៩ទៅទៀត។កម្ពុជាឆ្នាំ២០១៩ បានទទួលនាវាទេសចរណ៍អន្តរជាតិ ដឹកភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ ចូលចត និងចូលទស្សនាកម្ពុជា ចំនួន៥៦កប៉ាល់ដែលមានភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិជាង ៨ម៉ឺននាក់ ក្រោយវិបត្តិកូវីដ១៩ មកដល់ឆ្នាំ២០២៣ កម្ពុជា បានទទួលនាវាទេសចរណ៍អន្តរជាតិចូលចតមកវិញចំនួន២១កប៉ាល់ ដែលមានទេសចរអន្តរជាតិជាង១៧០០០នាក់ ហើយនៅក្នុងរយៈពេល៤ខែឆ្នាំ២០២៤នេះ កម្ពុជា បានទទួលនាវាទេសចរណ៍អន្តរជាតិចូលចតបាន១៥កប៉ាល់ មានទេសចរអន្តរជាតិសរុប ជាង១ម៉ឺននាក់។លោក ជួប រតនា បន្តថា តាមការតាំងចិត្តរបស់ក្រុមហ៊ុនSilverSea Cruise ដែលមាននាវាទេសចរណ៍អន្តរជាតិមានឈ្មោះល្បីៗជាច្រើននោះ នឹងជំរុញនាភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិចូលទស្សនាកម្ពុជា តាមច្រកផ្លូវទឹកសមុទ្រ ចូលទស្សនាឲ្យកើនដល់២៥ម៉ឺននាក់ម៉ឺននាក់៕ អត្ថបទ ស៊ុម សុខជា

អ្នកជំនាញជួសជុលនៅប្រាសាទជម ខិតខំស្វែងរកប្រភពដើមថ្ម ដែលជ្រុះធ្លាក់រាយប៉ាយមកជួសជុលឡើងវិញ

ក្រុមការងារជួសជុលប្រាសាទជម បានបំពេញការងារសម្រង់ប្លង់ ថតរូប រៀបចំចុះបញ្ជីថ្ម រាប់រយដុំ ដែលបានរលុះធ្លាក់រាយប៉ាយនៅលើដី និងបែងចែកទៅតាមប្រភេទថ្ម ដើម្បីស្វែងរកទីតាំងដើម ហើយនឹងរៀបចំជួសជុលប្រាសាទនេះឱ្យបានពេញលេញតាមលក្ខណៈដើមឡើងវិញ ដោយព្យាយាមប្រើប្រាស់ថ្មថ្មីតិចបំផុត។ បច្ចុប្បន្ន ក្រុមការងារកំពុងសាកល្បងផ្គុំថ្មទៅតាមលំនាំដើមបានចំនួនជាង២០០ដុំ ក្នុងចំណោមថ្មប្រមាណ៧០០ដុំ ដែលបន្តស្វែងរកទីតាំងដើម។ស្ថាបត្យករនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា លោក ថៃ យ៉ាម៉ង់ ដែលកំពុងរៀបចំផ្គុំសាកល្បងថ្មនៅបរិវេណខាងជើងប្រាសាទបានឱ្យដឹងថា ចំនួនថ្មរាប់រយដុំទាំងអស់នេះ កាលមុនរៀបចំជួសជុល គឺស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទ ខ្លះកប់ក្នុងដី និងខ្លះទៀតនៅគរលើគ្នា។ ក្រោយមកក្រុមការងារបានថតរូប ចុះបញ្ជី សម្រង់ប្លង់ និងរើយកមកថ្មទាំងនោះដាក់នៅខាងក្រៅបរិវេណប្រាសាទ ដើម្បីងាយស្រួលបំពេញការងារ។ ជាមួយគ្នានេះដែរ ក្រុមការងារក៏បានកំណត់អត្តសញ្ញាណ និងវាស់វែងដុំថ្មនីមួយៗ ព្រមទាំងបានបែងចែកទៅតាមប្រភេទដូចជាថ្មហោជាង ថ្មដំបូល ថ្មខឿន និងថ្មជញ្ជាំងជាដើម មុននឹងសាកល្បងផ្គុំទៅតាមបច្ចេកទេស និងទម្រង់របស់ថ្មនីមួយៗនៃប្រាសាទ។លោក ថៃ យ៉ាម៉ង់ បញ្ជាក់ទៀតថា មកដល់ពេលនេះ ក្រុមការងារបានរកឃើញថ្ម និងបានផ្គុំសាកល្បងត្រូវតាមលំនាំដើមរបស់រចនាសម្ពន្ធនៃប្រាសាទ ក្នុងនោះមានហោជាងទាំង៤ទិស និងថ្មកំពូលប្រាសាទមានរាងជាផ្កាឈូក ថ្មខឿន ថ្មជញ្ជាំង ថ្មកំពូលជាដើម។ទោះបីមានការលំបាកយ៉ាងណាក្តី ក្រុមការងារនៅតែបន្តខិតខំប្រឹងប្រែងស្វែងរកថ្មដែលជ្រុះធ្លាក់លាយឡំគ្នាទាំងនេះ។ ចំពោះបញ្ហាដែលថ្មខ្លះពុកផុយ ខ្លះបាក់បែក និងខ្លះទៀតសឹករិចរិលរលុបនូវក្បាច់ធ្វើឱ្យពិបាកបែងចែកប្រភេទ និងពិបាកកំណត់ប្រភពនៃទីតាំងដើម គឺក្រុមការងារត្រូវការចំណាយពេលវេលាមួយសមស្រប ដើម្បីជួសជុល និងស្វែងយល់ឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ ការព្យាយាមរបស់អ្នកជួសជុល និងអភិរក្សជំនាន់ថ្មីនេះ ដើម្បីការពារ និងលើកតម្លៃប្រាសាទជម ដែលជាកេរដូនតាខ្មែរឱ្យបាននូវលក្ខណៈដើមឡើងវិញ និងគង់វង្សបានយូរអង្វែងតទៅទៀត៕

នាយកដ្ឋានបុរាណវិទ្យា និងបុរេប្រវត្តិវិទ្យា បង្ហាញវឌ្ឍនភាពការងារ ក្នុងការថែរក្សា និងការពារ ទីតាំងបុរាណដ្ឋាន ទាំងនៅលើដី ក្រោមដី និងក្រោមទឹក ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា

នាយកដ្ឋានបុរាណវិទ្យានិងបុរេប្រវត្តិវិទ្យា នៃអគ្គនាយកដ្ឋានបេតិកភណ្ឌរបស់ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានបង្ហាញវឌ្ឍនភាពការងារ សម្រាប់ត្រីមាសទី១ ក្នុងការថែរក្សា និងការពារនូវទីតាំងបុរាណដ្ឋាន ទាំងនៅលើដី ក្រោមដី និងក្រោមទឹក ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។បើតាមលោក ឡេង វិទូ ប្រធានស្តីទី នាយកដ្ឋានបុរាណវិទ្យានិងបុរេប្រវត្តិវិទ្យា បានថ្លែងប្រាប់BTV ព័ត៌មាននាថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះថា ការស្រាវជ្រាវបុរាណវិទ្យា រួមមាន៖ កំណាយបង្ការនៅស្ថិតក្នុងទីធ្លារសាលាស្រុកអង្គរបុរី ខេត្តតាកែវ, កំណាយស្រាវជ្រាវនៅភ្នំចាស់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ, សហការស្រាវជ្រាវជាមួយសាលាបារាំងចុងបូព៌ាប្រទេស, ការងារបណ្តុះបណ្តាល និងផ្សព្វផ្សាយ, រៀបចំសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយអំពីលទ្ធផលស្រាវជ្រាវថ្មីក្នុងវិស័យបុរាណវិទ្យា និងពិនិត្យ និងដោះស្រាវវិវាទដីធ្លីទួលបុរាណមួយចំនួនតាមបណ្តាខេត្ត។លោក បន្តថា ការកំណាយបង្ការនៅស្ថិតក្នុងទីធ្លារសាលាស្រុកអង្គរបុរី ខេត្តតាកែវកំណាយបង្ការនេះមានគោលបំណងក្នុងការបញ្ជៀសផលប៉ះពាល់ផ្នែកបុរាណវិទ្យាលើទីតាំងអាគារ(វិហារចាស់) បច្ចុប្បន្នស្ថិតក្នុងទីធ្លាសាលាស្រុកអង្គរបុរី។ ទីតាំងខាងលើគ្រោងមានការជួសជុលសំណង់ចាស់ ដើម្បីយកមកប្រើប្រាស់ឡើងវិញ និងសាងសង់បន្ទប់ទឹកជិតទីតាំងនោះមួយកន្លែងសម្រាប់បម្រើដល់សាធារណជន ស្ថិតក្រោមគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់ធានាគារអភិវឌ្ឍអាស៊ី (ADB)។ ចំណុចមួយទៀតដើម្បីសិក្សាស្រាវជ្រាវ ប្រមូលទិន្នន័យផ្នែកបុរាណវិទ្យា ដែលជាធាតុផ្សំមួយក្នុងការចងក្រងព័ត៌មានបច្ចេកទេសលើទីតាំងផ្ទាល់ និងចងក្រងទុកជាឯកសារ និងបន្តផ្សព្វផ្សាយទិន្នន័យនៃរបបគំហើញថ្មីនេះ។ ជាក់ស្តែងទីតាំងស្រុកអង្គរបុរី ជាក្រុងបុរាណ ហើយមានវត្តមានមនុស្សរស់នៅតាំងពីសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្រ្តមកម្ល៉េះ។ ចំណែកការធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅភ្នំចាស់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ក្រោមជំនួយឧបត្ថមពីក្រុមហ៊ុន ខនស៍ ខេធី ស៊ីមេន (ភ្នំពេញ) ឯ.ក នាយកដ្ឋានបុរាណវិទ្យា និងបុរេប្រវត្តិវិទ្យា បានធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅទីតាំងភ្នំចាស់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ ក្នុងគោលបំណងនៃការធ្វើកំណាយនេះ គឺដើម្បីសិក្សាស្រាវជ្រាវ ប្រមូលទិន្នន័យផ្នែកបុរាណវិទ្យាទាក់ទង និងតំបន់រមណីដ្ឋានភ្នំចាស់ ដែលជាធាតុផ្សំមួយក្នុងការចងក្រងព័ត៌មានបច្ចេកទេសលើទីតាំងផ្ទាល់ និងចងក្រងទុកជាឯកសារ និងបន្តផ្សព្វផ្សាយទិន្នន័យនៃរបបគំហើញការស្រាវជ្រាវនេះ។ លទ្ធផលបឋមតាមរយៈការសិក្សា និងការធ្វើកំណាយនេះ យើងរកឃើញ ឧបករណ៍ថ្មចំនួន១ បំណែកកុលាលភាជន៍មួយចំនួន និងបំណែកឆ្អឹងសត្វមួយចំនួនផងដែរ។ ភស្តុតាងទាំងនេះអាចបញ្ជាក់បានថា តំបន់នេះមានការប្រើប្រាស់ និងតាំងទីរបស់មនុស្សសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត។ ចំពោះឧបករណ៍ថ្ម និងបំណែកកុលាលភាជន៍ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅធ្វើការវិភាគនៅប្រទេសអូស្រ្តាលី ដើម្បីវិភាគរកអាយុកាល និងមុខងារនៃប្រើប្រាស់របស់ឧបករណ៍ថ្ម។ ជាមួយគ្នានោះនាយកដ្ឋាន ក៏បានសហការស្រាវជ្រាវជាមួយសាលាបារាំងចុងបូព៌ាប្រទេស ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០២១ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នក្រុមការងារស្រាវជ្រាវទាំងពីរស្ថាប័នបានសិក្សាស្រាវជ្រាវរកឃើញតំបន់សំខាន់ៗចំនួន៥ ស្ថិតក្នុងតំបន់ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។ តំបន់ទី១ គឺត្រពាំងជាន់សន្លុង ទំហំប្រមាណជាង១០ហិកតា ដែលមានត្រពាំងបុរាណចំនួន២ ទួលអាចម៍ដែក និងទង់ដែងជាង១០០។ តំបន់ទី២ គឺ ភ្នំយក្សព្រៅ ទំហំប្រមាណជាង៣៥ហិកតា ដែលមានភ្នំយក្សព្រៅ តំបន់រ៉ែទង់ដែង និងរ៉ែដែង និងមានទួលអាចម៌ដែកនិងទង់ដែងសរុបចំនួន៣០។ តំបន់ទី៣ គឺឆែប០០១ ទំហំប្រមាណជាង៦ហិកតា ជាទីតាំងយករ៉ែដែក។ តំបន់ទី៤ គឺត្រពាំងស្វាយទោល ទំហំប្រមាណជាង១០ហិកតា ដែលមានទួលអាចម៍ដែកចំនួន១០ នៅក្បែរត្រពាំងស្វាយទោល និងតំបន់ទី៥ គឺភ្នំជ្រាប់ផ្តៅ ទំហំ៨,៥ហិកតា ជាទីតាំងយករ៉ែទង់ដែងបុរាណដ៏ធំ ដែលមានបណ្តោយប្រវែង២០០ម៉ែត្រ ទទឹងប្រវែង៦០ម៉ែត្រ និងជម្រៅរហូតដល់២៥ម៉ែត្រ។ នៅតំបន់នេះក៏ជាការដ្ឋានយកថ្មបាយក្រៀមបុរាណផងដែរ។ តំបន់យករ៉ែ និងផលិតលោហៈ ក្នុងស្រុកឆែប គឺជាតំបន់បេតិកភណ្ឌតែមួយគត់ និងដំបូងគេ ដែលមានទាំងកន្លែងយករ៉ែ និងកន្លែងផលិតទង់ដែងនៅជិតគ្នា។ តំបន់នេះជាទីតាំងដ៏សំខាន់មួយដែលផលិតទង់ដែង សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ដល់ចក្រភពអង្គរ។ បច្ចុប្បន្ននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ គេរកឃើញអណ្តូងរ៉ែទង់ដែងបុរាណខ្នាតធំចំនួន៤ គឺនៅក្នុងប្រទេសថៃ នៅជ្រលងភ្នំ Khao Wong Prachan ខេត្ត Lopburi និងជ្រលងភ្នំPhu Lon ខេត្ត Nong Khai ក្នុងប្រទេសឡាវ ក្នុងខេត្ត Savannakhet និងនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ស្ថិតក្នុងស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។ជាចុងក្រោយប្រធានស្តីទី នាយកដ្ឋានបុរាណវិទ្យានិងបុរេប្រវត្តិវិទ្យា បានបញ្ជាក់ថា ទិសដៅផែនការការងារបន្តនាឆ្នាំ២០២៤នេះ គឺនាយកដ្ឋានគ្រោងនឹងធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ និងកំណត់ដែនរក្សាការពារស្ថានីយបុរាណនៅស្រុកត្រពាំងប្រាសាទ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ និងធ្វើការផ្សព្វផ្សាយនូវលទ្ធផលស្រាវជ្រាវ លទ្ធផលនៃការកំណត់ដែនរក្សាការពារ និងអត្ថប្រយោជន៍និងគុណតម្លៃនៃបេតិកភណ្ឌជាតិជូនទៅដល់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ និងប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុកត្រពាំងប្រាសាទ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ៕ អត្ថបទ រដ្ឋា

ក្រុមស្រាវជ្រាវ ប្រទះឃើញព្រះកេសទេវតា ក្នុងកំណាយនៅខ្លោងទ្វារជ័យ

កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទ និងបុរាណវិទ្យា នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានប្រទះឃើញព្រះកេសទេវតាមួយកប់ក្នុងរណ្ដៅកំណាយស្រាវជ្រាវ នៅបាតគ្រឹះខាងផ្នែកទេវតាទាញព្រ័ត្រ នៃខ្លោងទ្វារជ័យ។លោក អន សុភាព បុរាណវិទូ ដែលកំពុងធ្វើកំណាយនៅខ្លោងទ្វារជ័យបានបញ្ជាក់ថា ជាងពីរសប្ដាហ៍មកហើយ ដែលក្រុមការងារបស់លោកបាននិងកំពុងធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវបុរាណវិទ្យា នៅខ្លោងទ្វារជ័យនេះ។ លោកបញ្ជាក់ថា ការងារនេះធ្វើឡើងក្នុងបំណងពិនិត្យមើលរចនាសម្ព័ន្ធបាតគ្រឹះ ចម្លាក់កូរសមុទ្រទឹកដោះ ដើម្បីរៀបចំបង្រ្គប់ឯកសារក្នុងគម្រោងជួសជុលចំណុចនេះឡើងវិញ។ តាមការលើកឡើងរបស់លោក អន សុភាព ជាការចៃដន្យ ក្នុងពេលក្រុមការងារលោកកំពុងកំណាយនោះ ក៏បានប្រទះឃើញព្រះកេសមួយនៅស្អាត កប់ក្នុងរណ្ដៅជើងគ្រឹះទេវតាទាញព្រ័ត្រតែម្ដង។ ក្រោយការសិក្សា និងពិនិត្យ អ្នកជំនាញសន្និដ្ឋានថា ព្រះកេសនោះបានបាក់ធ្លាក់ពីរូបទេវតា នៅចំណុចលេខទី២៣ បើរាប់ពីជួរខាងមុខមក។ ព្រះកេសធ្វើពីថ្មភក់នេះមានបណ្ដោយ ២០ស.ម ទទឹង១១ស.ម និងកម្ពស់ ១២ស.ម។ ក្រោយកំណាយស្រាវជ្រាវបានមួយផ្នែកធំ អ្នកជំនាញបានសន្និដ្ឋានថា គ្រឹះចម្លាក់កូរសមុទ្រទឹកដោះ នៅខ្លោងទ្វារជ័យនេះនៅមានភាពមាំល្អ ព្រោះធ្លាប់បានជួសជុលម្ដងនៅសម័យកណ្ដាល និងសម័យបារាំង។ យ៉ាងណា លោក អន សុភាព បញ្ជាក់ថា តាមការឱ្យយោបល់ពីអ្នកពាក់ព័ន្ធ គេត្រូវកំណាយស្រាវជ្រាវនៅផ្នែកខាងលើបន្ថែមទៀត មើលស្ថានភាពតួស្ពានទាំងមូល ដើម្បីមើលស្ថានភាពជួសជុលនៅពេលនោះឱ្យបានល្អិតល្អន់ មុននឹងមានគម្រោងជួសជុលចម្លាក់កូរសមុទ្រទឹកដោះនាពេលខាងមុខ៕

ប្រតិមាព្រះនារាយណ៍ផ្ទុំពីសំរឹទ្ធមកពីប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច និងបំណែកចំនួន៣៩ កំពុងវេចខ្ចប់ ដើម្បីត្រៀមបញ្ជូនទៅប្រទេសបារាំង

លោកជំទាវ ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានអញ្ជើញចូលរួមក្នុងឱកាស “ពិធីប្រោះព្រំសុំសេចក្តីសុខនាអំឡុងពេលនៃការវេចខ្ចប់ និងដឹកជញ្ជូនប្រតិមាវិចិត្រព្រះ នារាយណ៍ជុំពីសំរឹទ្ធមកពីប្រាសាទមេបុណ្យ, នៅសារមន្ទីរជាតិកម្ពុជា ព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ។ក្នុងពិធីប្រោះព្រំសុំសេចក្តីសុខនាអំឡុងពេលនៃការវេចខ្ចប់និងដឹកជញ្ជូនប្រតិមាវិចិត្រព្រះ នារាយណ៍ផ្ទុំពីសំរឹទ្ធមកពីប្រាសាទមេបុណ្យ ខាងលើនេះមានការចូលរួមពីលោក Fabrice ETIENNE, អនុប្រធានបេសកកម្ម របស់ស្ថាទូតបារាំងប្រចាំនៅកម្ពុជា, M. Jamel OUBECHOU តំណាងនិងលោកស្រី Yannick LINTZ នាយកសារមន្ទីជាតិសិល្បៈអាស៊ីហ្គីមេ និងMme. Elke SELTER ប្រធានកម្មវិធីនៃស្ថាប័ន ALIPH។លោកជំទាវ ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ បានថ្លែងថា ការរៀបចំពិធីសូត្រមន្តប្រោះព្រំសុំសេចក្តី សុខចម្រើន អំពីប្រតិមាព្រះនារាយណ៍ផ្ទុំពីសំរឹទ្ធមកពីប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច និងបំណែកចំនួន៣៩ ដែលកំពុងវេចខ្ចប់ នាវេលាព្រឹកនេះ ដើម្បីត្រៀមបញ្ជូនទៅប្រទេសបារាំងនាប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខ។ ការបញ្ជូនប្រតិមាសំរឹទ្ធដ៏វិចិត្រនេះ ជាគម្រោងសហប្រតិបត្តិការផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកទេសមួយរវាងបារាំង និងខ្មែរ ដែលបានឯកភាពគ្នាតាំងពីឆ្នាំ២០១៩ មកម៉្លេះ ប៉ុន្តែគម្រោងនេះត្រូវបានពន្យារពេលវេលាដោយសារវិបត្តិកូវីដ-១៩។ គម្រោងនេះ មានបំណងក្នុងការជួសជុល អភិរក្ស និងសិក្សាវិភាគសមាសភាពផ្សំលើប្រតិមាព្រះនារាយណ៍ផ្ទុំ នៅវិទ្យាស្ថាន Centre de recherche et de restoration des musées de France (C2RMF) នៃប្រទេសបារាំង ដើម្បីធ្វើការឈ្វេងយល់បន្ថែមពីបច្ចេកទេសដ៏ប៉ិនប្រសព្វនៃការសិត លោហៈខ្នាតធំមហាសាលក្នុងអារ្យធម៌ខ្មែរនាសម័យអង្គរ។ លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ នឹងបោះពុម្ពផ្សាយយ៉ាង ទូលំទូលាយដើម្បីចែករំលែកពីបទពិសោធន៍ និងទេពកោសល្យក្នុងការសិតលោហៈនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិ។ ក្រៅពីការងារវិភាគបច្ចេកទេស ក្រុមជំនាញនឹងសាកល្បងផ្តុំបំណែកទាំង៣៩ដែលបានដាច់ចេញពីដងខ្លួនអស់រយៈកាល ជិត១០០០ឆ្នាំមកហើយ និងរៀបចំផ្គុំតម្លើងជា3Dដើម្បីបានដឹងពីទីតាំងនៃបំណែកទាំងនោះ។ទន្ទឹមនឹងនេះផងដែរ លោកជំទាវរដ្ឋមន្ត្រី សូមជម្រាបជូនសាធារណជនជាតិនិងអន្តរជាតិថា ក្រោយគម្រោងអភិរក្សនិងវិភាគ ស្រាវជ្រាវនេះបញ្ចប់ ប្រតិមាដ៏វិចិត្រនេះនឹងដាក់តាំងបង្ហាញក្នុងពិព័រណ៍មិនអចិន្ត្រៃយ៍នៅសារមន្ទីរសិល្បៈអាស៊ីហ្គីមេ ហើយការដាក់តាំងនេះ នឹងមានបន្ថែមរូបចម្លាក់អំពីសំរឹទ្ធចំនួន១២៦ផ្សេងទៀតដែលខ្ចីបន្ថែមពីសារមន្ទីរជាតិកម្ពុជានា ដំណាក់កាលទី២។ ពិព័រណ៍មិនអចិន្ត្រៃយ៍ស្តីពី សំរឹទ្ធសម័យអង្គរៈ៖ សិល្បៈនៃអាទិទេព នឹងរៀបចំនៅសារមន្ទីរជាតិហ្គីមេ នាអំឡុងពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០២៥ ដោយបង្ហាញពី ការវិវឌ្ឍន៍បច្ចេកទេសនៃការសិតលោហៈក្នុងអារ្យធម៌ខ្មែររាប់ចាប់ពីសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រដល់សម័យក្រោយអង្គរ។ ក្រោយបញ្ចប់ពិព័រណ៍មិនអចិន្ត្រៃយ៍នៅសារមន្ទីរហ្គីមេ ប្រតិមានេះនឹង បន្តដំណើរទៅដាក់តាំងនៅប្រទេសអាមេរិកចំនួន៣ទីតាំងបន្ថែមទៀត។ ការធ្វើដំណើររបស់ប្រតិមាព្រះនរាយណ៍ ដែលជាអាទិទេពព្រហ្មញ្ញសាសនារបស់ខ្មែរនាសម័យអង្គរ ប្រៀបដូចជាការនាំយកនូវទេពកោសល្យល្អឯកនៃបច្ចេកទេសសិត លោហៈដ៏អស្ចារ្យរបស់ជាតិខ្មែរ ចេញទៅផ្សព្វផ្សាយនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ឲ្យសាធារណជនបានឈ្វេង យល់បន្ថែមពីភាពឧត្តុងឧត្តមខ្ពង់ខ្ពស់នៃអារ្យធម៌ខ្មែរនាសម័យបុរាណ។លោកជំទាវ ភឿង សកុណា បានបញ្ជាក់ថា អស់រយៈកាលជាច្រើនទសវត្សមកហើយដែលបារាំង និងកម្ពុជា មានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយ៉ាងល្អជាមួយគ្នាលើគ្រប់វិស័យ ជាពិសេសគឺកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យវប្បធម៌ ដែលជាកម្លាំងចលករយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការផ្សារភ្ជាប់ ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ ជាក់ស្តែងនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ក្រសួងមានកិច្ចសហការលើគម្រោងស្រាវជ្រាវ បេតិកភណ្ឌរូបីនិងអរូបី ជាគម្រោងនាំមុខនៅកម្ពុជា ក្រោមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយបណ្តាអង្គការ វិទ្យាស្ថាន សាកលវិទ្យាល័យ និងស្ថាប័ននានាពីប្រទេសបារាំង ហើយគម្រោងទាំងនោះភាគច្រើនកំពុងអនុវត្តនៅតំបន់រមណីយដ្ឋាន បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌។ ផ្អែកលើលទ្ធផលនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អនេះ កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងមក កម្ពុជាទទួលបានកញ្ចប់ ថវិកាកៅសិបម៉ឺនអឺរ៉ូ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងការសិក្សាគម្រោងនៃការពង្រីកសារមន្ទីរជាតិកម្ពុជា ហើយការងារនេះនឹងមានរយៈពេលពីរឆ្នាំ។ គម្រោងនេះបានផ្តួចផ្តើមដំបូងនាអំឡុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវការរបស់ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយាងទៅបំពេញបេសកកម្មនៅប្រទេសបារាំងកាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ និងទទួលបានការគាំទ្រទាំងស្រុងពីរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវការរបស់សម្តេចបវរធិបតី នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះ រាជាណាចក្រកម្ពុជានាថ្ងៃទី១៨-១៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤។ លទ្ធផលនៃកិច្ចសហការនានាកន្លងមក បានបង្ហាញអំពីឆន្ទៈ មោះមុត រវាងប្រទេសទាំងពីរក្នុងការជួយជ្រោមជ្រែងគាំទ្រលើផ្នែកវប្បធម៌៕ អត្ថបទ រដ្ឋា

អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ប្រទះឃើញបំណែករូបព្រះពុទ្ធបដិមាធ្វើពីថ្មភក់ ចំនួនជាង១០០បំណែក នៅប្រាសាទតាព្រហ្ម

ក្រុមការងារនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទ និងបុរាណវិទ្យា នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានប្រទះឃើញបំណែករូបព្រះពុទ្ធបដិមាធ្វើពីថ្មភក់ប្រមាណជាង១០០បំណែក នៅក្នុងបរិវេណរបស់ប្រាសាទតាព្រហ្ម ខណៈពេលដែលជីកដីធ្វើកំណាយសម្រាប់ស្រាវជ្រាវ កាលពីពេលថ្មីៗ។ បំណែកបដិមាទាំងនោះ មានដូចជា រូបព្រះពុទ្ធគង់ភ្នែនប្រក់នាគ រូបលោកកេស្វរៈ រូបព្រះពុទ្ធគង់ភ្នែនប្រក់នាគសមាធិ រូបប្រាជ្ញាបារមិតា រូបព្រះកេសព្រះពុទ្ធប្រក់នាគមួយកំណាត់ ដាច់ត្រឹម ក បាល័ង្ល និងបំណែកដៃជើងជាដើម។បុរាណវិទូ លោកស្រី នេត ស៊ីមន ឱ្យដឹងថា ដំបូងឡើយ គឺក្រុមការងារបានទៅធ្វើការសម្អាតគំនរដី ដែលស្ថិតផ្នែកខាងត្បូង នៃកំពែងថ្មបាយក្រៀមរបស់រោងទងទី៣ នៃប្រាសាទតាព្រហ្ម ដើម្បីរៀបចំសម្រង់ប្លង់បំណែកថ្មដែលរាយប៉ាយ ព្រមទាំងមានការថតរូប ចុះបញ្ជីចូលទៅក្នុងប្លង់រួមរបស់ប្រាសាទឱ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ ដោយសារតែនៅទីនោះ មានថ្មរាយប៉ាយច្រើន។ កំឡុងពេលសម្អាត ក្រុមការងារ ក៏បានប្រទះឃើញបំណែករូបបដិមាជាច្រើននៅទីនោះ។ លោកស្រី ស៊ីមន មានប្រសាសន៍ទៀតថា ដោយសារតែក្រុមការងារប្រទះឃើញបំណែកបដិមាកប់នៅក្នុងដីជម្រៅពី១០ទៅ១៥សង់ទីម៉ែត្រ កាន់តែច្រើននោះ ក៏សម្រេចស្នើសុំយោបល់ពីថ្នាក់លើ ធ្វើរណ្តៅកំណាយ ដើម្បីស្រាវជ្រាវរកនៅក្រោមដីបន្ថែមទៀត។ នៅពេលជីកកាយដីជ្រៅបន្តិច ក៏ប្រទះឃើញបំណែករូបបដិមាកាន់តែច្រើន សរុបប្រហែលជាង១០០បំណែក។រហូតមកដល់ពេលនេះ ក្រុមការងារមិនទាន់ដឹងច្បាស់នៅឡើយទេ ថាតើក្នុងជម្រៅដីចុះទៅក្រោមទៀតអាចនៅតែមានបដិមាដែរឬក៏យ៉ាងណាឡើយ។ បច្ចុប្បន្នក្រុមការងារ កំពុងតែលើកយកបំណែករូបបដិមាជាច្រើនដែលគេបានប្រទះឃើញនោះ មកធ្វើការគូរប្លង់ បង់លេខ ព្រមទាំងវាស់វែងទំហំខ្នាតជាបណ្តោះអាសន្ន។ ក្រុមអ្នកជំនាញបុរាណវិទ្យាបានសន្និដ្ឋានថា បំណែកព្រះពុទ្ធបដិមាដែលគេប្រទះឃើញទាំងនោះ គឺស្ថិតក្នុងរចនាបថបាយ័ន។ បំណែករូបបដិមាដែលប្រទះឃើញខ្លះ មានកម្ពស់ប្រហែលកន្លះម៉ែត្រ និងទំហំពី៤០ទៅ៥០សង់ទីម៉ែត្រ៕

បណ្ដាញសង្គម

ព័ត៌មានថ្មីៗ

វិបត្តិកង្វក់បរិយាកាសនៅតំបន់បាល់កង់ គំរាមកំហែងដល់សុខភាពសាធារណជន

ការបញ្ជូនជំនួយទៅកាន់ទីក្រុង Rafah តំបន់ហ្កាហ្សា ជួបការយឺតយ៉ាវវដោយសារផ្លូវលំបាក បែកកង់រថយន្ត និងភ្លៀងធ្លាក់

មន្រ្តីហ៊ូធី និងពលរដ្ឋក្រុង Sanaa ច្រានចោលការសម្រេចចិត្តរបស់អាមេរិកចាត់ទុកឧទ្ទាមមួយនេះថាជាអង្គការភេរវកម្មបរទេស

ក្រុមហ៊ុនថាមពលអ៊ុយក្រែន DTEK មានគម្រោងពង្រីករោងចក្រថាមពលខ្យល់តម្លៃ ៤៧០លានដុល្លារ

ចិន៖ ខ្លួននឹងធ្វើការជាមួយហូឡង់ ដើម្បីរក្សាខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់សកលប្រកបដោយស្ថិរភាព

នគរបាលក្រុមហាម៉ាសបន្តយាមកាមទីស្នាក់ការកណ្តាលរងការបំផ្លិចបំផ្លាញរបស់ពួកគេនៅទីក្រុងហ្កាហ្សា

រុស្ស៊ី៖ គ្មានអ្វីថ្មីពិសេស ជុំវិញការគំរាមដាក់ទណ្ឌកម្ម និងដំឡើងពន្ធរបស់លោក Trump

សាលារៀន នៅទីក្រុងបាងកកជិត ២០០ ត្រូវបិទ ដោយសារការបំពុលបរិយាកាស

សកម្មជនបរិស្ថានរឹបអូសជានិម្មិតរូបយន្តហោះឯកជននៅអាកាសយានដ្ឋានដែលប្រើប្រាស់ដោយអ្នកចូលរួមកិច្ចប្រជុំ WEF

និស្សិតអាហារូបករណ៍សិក្សានៅថៃ ប្តេជ្ញានឹងខិតខំយកចំណេះដឹងជួយដល់ការអភិវឌ្ឍសង្គមកម្ពុជា

អាស័យដ្ឋាន

ស្ថានីយទូរទស្សន៍ បី ធី វី (BTV News) ទីតាំងភូមិឬស្សីស្រស់ សង្កាត់និរោធ ខណ្ឌច្បារអំពៅ រាជធានីភ្នំពេញ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។

ទូរស័ព្ទ:(+855)61 999 877